Italië
beschikt naast een uniek cultureel erfgoed ook over een bijzondere rijkdom aan
meer dan 350 autochtone wijndruivenrassen. Zo’n druif is de nascetta druif uit de Langhe, een regio die beroemd is vanwege de
Barolo wijnen. Voor het eerst dronk ik wijn van deze druif toen ik een paar jaar geleden bij Annamaria Abbona in Farigliano naast haar Dolcetto wijnen een glas Netta kreeg. Vandaag proefde ik een geheel andere Nascetta wijn. We waren bij de relatief jonge wijnproducent Diego Conterno in Monforte d'Alba.
Nascetta is een witte druif en was in de 19e eeuw van Alba tot
Mondovì populair. De succesvollere nebbiolo verdrong de nascetta toen naar de
achtergrond. De nascetta druiventrossen zijn niet al te groot en de opbrengst
is laag. Dat is misschien ook een reden dat de nascetta werd gedegradeerd tot
witte boerenwijn en een langzame dood leek te sterven.
Vanaf begin
jaren negentig starten het wijnhuis Elvio
Cogno en Le Strette met de aanplant van deze nascetta druif rondom het dorp
Novello. Dit gebeurde nadat Savio
Daniele van Cantina Le Strette als student in 1988 op de enologische school van
Alba een wijn van deze druif te proeven kreeg. Een ander verhaal vertelt dat
Valter Fissore van Cantina Elvio Cogno deze druif ontdekte bij een lokale boer.
Vervolgens kreeg ook de ‘Microbiologia e Industria Agraria Università’ van
Turijn belangstelling voor deze druif en determineerde deze. Drijvende kracht
achter het vervolgens op de markt brengen waren Valter Fissore en Nadia Cogno
van Cantina Elvio Cogno.
Het wijnhuis
Elvio Cogno kwam in 1994 al met een
eerste kleine hoeveelheid nascetta wijn onder de naam Nas-cetta. Le Strette
volgde iets later. Zij brachten na twee jaar van experimenteren deze wijn in
1999 op de commerciële markt. Aangezien een druif gebruikt werd die niet
officieel was geregistreerd, mocht de naam van de druif niet op het etiket! In
haar regels zijn de Italiaanse wijnautoriteiten conservatief en bureaucratisch.
Nieuwe initiatieven worden op z’n minst wantrouwend bekeken. Maar Cantina Elvio
Cogno gaf niet op.
In 2000 werd de druif eindelijk erkend en
kreeg de wijn het laagste kwaliteitspredicaat: Vino da Tavola. Een paar jaar
later volgde de promotie tot Langhe Bianco DOC. De druivennaam nascetta mocht nog
steeds niet op het etiket worden vermeld. Vanaf de oogst van 2010 mag de wijn eindelijk Langhe Nascetta DOC heten. Bij Elvio
Cogno wordt deze wijn nu verkocht onder de naam Langhe Anas-Cëtta DOC, bij Le
Strette heet het Nas-Cëtta di Novello. Beide wijnhuizen experimenteren met het
ouder laten worden van deze wijn.
Inmiddels
vind je de druif in diverse wijngaarden in de Langhe en produceren circa
twintig ‘cantina’s’ een nascetta wijn. Er
zijn er zelfs die al spreken van de toekomstige koning der witte wijnen (in
navolging van Barolo als “wijn der koningen en koning der wijnen”). Andere
producenten zijn onder andere: Ellena Giuseppe, Annamaria Abbona, Cascina
Adelaide, Reverdito, Rivetto, Ettore Germano en Diego Conterno.
 |
| Een mistig uitzicht begin mei bij Monforte d'Alba |
De wijngaarden van de nascetta
bevinden zich over het algemeen op 400-450 meter hoogte en zijn op het noorden
of westen gericht. Dit zorgt voor voldoende frisheid in de wijn.
Geen malo
(melkzuurgisting) voor deze wijn. Vergisting en rijping vinden meestal
plaats op roestvrij staal; soms ook op hout.
Aroma`s van reine claude, perzik,
frisse zuren, een hint van rozemarijn en het voor veel Italiaanse witte
wijn karakteristieke bittertje op het eind proef je. De structuur van de wijn
van nascetta staat rijping op houten vat toe en zorgt dan voor een parfum
van een vleugje acaciahoning. Volgens sommigen heeft nascetta iets van een
Grüner Veltliner. De smaak wordt mede bepaald door de leeftijd van de
wijnranken. Veel producenten hebben nog relatief jonge druiven. Wanneer de
druivenranken 4 tot 5 jaar ouder zijn, geeft het een andere wijn. Net als de locatie
(samenstelling grond, ligging ten opzcihte van de zon, ed.), bepaalt de
leeftijd van de ranken en het productieproces (‘hand van de meester’) de
uiteindelijke smaak.
Na botteling
is het advies de wijn binnen 2 tot 3 jaar te drinken. De wijn dient koel, circa 12 graden Celsius, gedronken te
worden. Na het openen van de fles is de wijn nog 3 tot 4 dagen goed. Alleen de
geur gaat in de loop der dagen iets achteruit.
